Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn - Nét đẹp văn hóa Hà Nam

Hà Nam không chỉ đa dạng về các khu du lịch hay những món đặc sản nổi tiếng, mà nơi đây còn biết đến bởi các lễ hội văn hóa truyền thống. Trong đó không thể không kể đến lễ hội Tịch điền Đọi Sơn - một nét đẹp văn hóa của Hà Nam. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu hơn về lễ hội đặc biệt này!

Giới thiệu về lễ hội Tịch điền Đọi Sơn, Hà Nam
 

Theo lịch sử ghi lại, mùa xuân năm 987, vua Lê Đại Hành cùng văn võ bá quan cày ruộng ở Đọi Sơn thì bắt được chum vàng, năm 988 cày ở Bàn Hải thì bắt được chum bạc. Từ đó, cứ vào đầu xuân hàng năm, nhà vua ra đồng cày ruộng, làm lễ Tịch điền, cầu cho được mùa và các triều đại sau đó đều duy trì nghi lễ này với nhiều hình thức khác nhau.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn diễn ra tại xã Tiên Sơn, Thị xã Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Đây là một lễ hội có ý nghĩa khuyến nông và cũng là nét đẹp văn hóa khi nhớ về cội nguồn. Nghi thức lễ Tịch điền diễn ra lần đầu tiên vào thế kỉ X tại Hà Nam. Sau nhiều năm thất truyền, lễ hội đã được khôi phục vào mùng 7 tháng Giêng năm 2009.

Lễ Tịch điền mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, ngoài việc thể hiện sự quan tâm của các vị vua với người nông dân mà lễ hội còn giáo dục cho nhân dân, đặc biệt là người trẻ tuổi phải biết ơn tiền nhân, tích cực duy trì và phát triển sản xuất nông nghiệp nước nhà.

Đặc trưng văn hóa và hoạt động chính trong lễ hội 
 

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn diễn ra từ ngày mùng 5 - mùng 7 tháng Giêng với nhiều hoạt động như: rước kiệu chân nhang, lễ rước nước, lễ sái tịnh, … Bên cạnh đó, lễ hội còn có các trò chơi hấp dẫn như: hát đối, đấu vật, … thu hút đông đảo người dân và khách du lịch đến tham gia và trải nghiệm. Lễ hội đã góp phần giữ gìn bản sắc dân tộc và quảng bá du lịch của Thị xã Duy Tiên.

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được chia làm hai phần, đó là phần lễ và phần hội. Phần lễ bao gồm: lễ rước chân nhang vua Lê Đại Hành từ đền Lăng về xã Đọi Sơn; lễ rước nước lên Đàn tế Thần nông; lễ cầu an trên chùa Đọi; lễ sái tịnh; lễ rước kiệu vua Lê Đại Hành, lễ khai hội Tịch điền; kiệu Thành hoàng làng và kiệu Tổ nghề trống. Tại đây, đoàn rước kiệu tiến về khu ruộng mà trước đây vua Lê Đại Hành đã đi cày đầu năm khuyến khích người dân trồng lúa, chăm lo nông nghiệp. Tiếp đó là lễ bái yết Thần Nông, lễ này sẽ cầu cho một năm mới có mùa màng bội thu, nhân khang vật thịnh. Sau khi nghi lễ bái yết Thần Nông xong, sẽ là màn trống khai hội do đội trống nữ làng Đọi Tam biểu diễn kết hợp với múa rồng. Buổi lễ tái hiện lại cảnh vua Lê Đại Hành xuống ruộng cày do các bô lão đức cao vọng trọng thuộc làng Đọi Sơn thực hiện, theo các bô lão là các thôn nữ đi sau gieo hạt giống. Cuối cùng là đến lễ công bố các xã đạt chuẩn Nông thôn mới, … Còn phần hội bao gồm các hoạt động văn hóa, trò chơi dân gian như: hội thi vẽ và trang trí trâu, hội thi đấu vật, thi bóng chuyền, biểu diễn nghệ thuật chèo, cờ tướng, trưng bày triển lãm nông nghiệp, …
 

Trong trang phục nông dân, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam cùng đại diện lãnh đạo Thị xã Duy Tiên, xã Tiên Sơn và các đại biểu tham dự thực hiện nghi thức Tịch điền, cày những đường cày đầu tiên, khởi đầu cho một vụ mùa mới. Vị bô lão đi ba sá cày, các vị lãnh đạo và đại biểu đi năm sá cày, sau đó các vị lãnh đạo Thị xã đi những sá cày tiếp theo. 

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn được tổ chức trang trọng, an toàn, ý nghĩa, đúng với chuẩn mực của quy định tổ chức lễ hội. Từ đó trở thành nét sinh hoạt văn hóa cộng đồng, thu hút người dân địa phương và đông đảo khách du lịch. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa về tín ngưỡng mà còn thể hiện truyền thống “uống nước nhớ nguồn”, tưởng nhớ công ơn của những vị anh hùng đã có công xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, những người đi trước đã khai hoang mở đất, truyền nghề, mang lại cho nhân dân cuộc sống ấm no, hạnh phúc.

Đây là một truyền thống mang lại giá trị ý nghĩa rất lớn. Khi tới Hà Nam, bạn nên tham gia lễ hội này, chắc chắn sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm vô cùng mới mẻ. Và tất nhiên, đừng quên chọn cho mình một nơi nghỉ ngơi thoải mái nhất nhé. Khách sạn Tiến Lộc Palace cam kết sẽ mang đến cho bạn những giây phút nghỉ ngơi tuyệt vời và thư giãn. Chúng tôi rất mong được đồng hành và phục vụ bạn trong chuyến đi này.