Vui xuân nghe hát Trống quân

Lâu lắm rồi, những giai điệu trống quân mộc mạc, đầy sức sống ở xã Liêm Thuận, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam, đã trở thành biểu tượng độc đáo của người dân nơi đây. Đây không chỉ là niềm tự hào của vùng đồng chiêm mà còn là một phần không thể thiếu trong cuộc sống tinh thần của cộng đồng, đặc biệt là trong những dịp lễ tết truyền thống.
 

Nhân dịp mùa xuân về, chúng tôi có dịp đến thôn Lau Chảy, xã Liêm Thuận để trải nghiệm những giai điệu này cùng với câu lạc bộ hát trống quân địa phương.
"Khi ai về quê tôi Liêm Thuận,
Chiêm ngưỡng mùa lúa hai vụ bung bông.
Đổi thửa, dồn điền, vùng khôn vùng cõi,
Nông dân đoàn kết, cơ giới hóa nghèo điều thay."

Những giai điệu trống quân mượt mà này, mặc dù giản dị và mộc mạc, nhưng lại hết lời khen ngợi cho vẻ đẹp tự nhiên của quê hương Liêm Thuận. Được sáng tác bởi các thành viên của câu lạc bộ hát trống quân thôn Lau Chảy, những bài hát này hướng tới ngày hội đầu xuân cổ truyền của dân tộc. Các cư dân địa phương thường gọi những giai điệu này là một "món ăn tinh thần", đặc biệt háo hức chờ đợi để thưởng thức trong các sự kiện văn hóa và chính trị của địa phương.

Theo những người lớn tuổi ở làng Lau Chảy, điệu hát trống quân đã tồn tại từ lâu đời và có liên quan chặt chẽ đến cuộc chiến chống lại giặc ngoại xâm của dân tộc, đó là nguồn gốc có dấu ấn sâu sắc trong lịch sử Đại Việt. Truyền thống này đã tồn tại từ thời kỳ các Vương Trần chọn Liêm Thuận làm nơi cất giấu quân lương. Các binh lính thời Trần thường canh gác bằng những câu hát trống canh, tiếng trống này đã trở thành biểu tượng không thể thiếu trong đời sống của người dân Liêm Thuận.

Những lúc giữa cánh đồng mênh mông, người dân thường cất lên những giai điệu để xua tan mệt mỏi và cảm giác buồn tẻ. Cuộc hát này không chỉ là những đám hát nhỏ giữa bạn bè, mà còn phát triển thành một cuộc thi giữa các làng và xóm trong xã. Dần dần, điệu hát trống quân trở nên quen thuộc và là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của người dân Liêm Thuận.
 

Câu lạc bộ hát trống quân Liêm Thuận được thành lập từ năm 2005 tại thôn Chảy, thu hút gần 30 thành viên chủ yếu là phụ nữ trong thôn và xã. Họ tụ họp định kỳ để học hát và giao lưu với các câu lạc bộ khác, đồng thời duy trì và phát triển các giai điệu để truyền bá rộng rãi trong cộng đồng. Những bài hát này thường được sáng tác theo thể thơ lục bát, nội dung gắn liền với cuộc sống hàng ngày, từ đó dễ nhớ và dễ hát.

Nghệ nhân Nguyễn Đình Lâu, 77 tuổi, là một trong những người tâm huyết và đam mê với nghệ thuật trống quân. Ông không chỉ giữ gìn và bảo tồn truyền thống mà còn trực tiếp dạy học và sáng tác những bài hát mới cho câu lạc bộ và học sinh địa phương. Ông hy vọng nghệ thuật trống quân của Liêm Thuận sẽ được chính thức công nhận và được giáo dục trong các nhà trường. Điều này sẽ giúp bảo tồn và phát triển môn nghệ thuật này trong cộng đồng.

Những giai điệu trống quân không chỉ là niềm tự hào của người dân Liêm Thuận mà còn là một phần của di sản văn hóa phi vật thể của cả khu vực và quốc gia. Chúng không chỉ giúp kết nối con người với lịch sử và văn hóa của đất nước mà còn là nguồn cảm hứng không ngừng cho thế hệ sau.
ROOMS & RATES
Related Articles