Khám Phá Nét Đẹp Lễ Hội Làng Gừa

Lễ hội làng Gừa nổi bật như một bức tranh văn hóa sống động của vùng đất Hà Nam, mang đậm giá trị truyền thống và tín ngưỡng. Không chỉ là dịp để người dân địa phương tưởng nhớ những vị anh hùng dân tộc, lễ hội còn thu hút đông đảo du khách bởi sự kết hợp hài hòa giữa nghi thức trang nghiêm cùng các hoạt động dân gian sôi nổi. Được tổ chức vào mùng 4 Tết Nguyên đán, lễ hội mang ý nghĩa tôn vinh đặc biệt vị tướng tài ba Trương Viết Nguyên. 
 
Đình Gừa – Dấu Ấn Lịch Sử Và Văn Hóa 

Tọa lạc tại thôn Gừa Sông, xã Liêm Thuận, huyện Thanh Liêm, đình Gừa nổi bật giữa không gian thanh tịnh, được bao bọc bởi những cây cổ thụ xanh mát. Ngôi đình cổ kính là nơi thờ phụng ba vị tướng thời Hùng Vương và ông Trương Viết Nguyên – người có công lớn trong việc thống nhất đất nước. 
Theo truyền thuyết địa phương, tổ tiên các dòng họ Nguyễn, Đắc từ phía Bắc di cư về miền An Cư, An Cừ để khai khẩn đất đai. Trước thiên tai liên miên, họ quyết định xây dựng đền thờ các tướng Hùng Vương ngay trên đất mới để cầu mong sự phù hộ và duy trì mối liên kết với quê hương cũ. Ông Trương Viết Nguyên, sinh ngày 5 tháng 5 năm Nhâm Tuất, được mô tả với vẻ khôi ngô, tuấn tú, tài năng văn võ toàn diện. Ông đã tham gia giúp Đinh Bộ Lĩnh dẹp loạn 12 sứ quân, lập nên nhiều chiến công vang dội. Sau khi đất nước thái bình, ông xin phép trở về quê phụng dưỡng cha mẹ và cống hiến cho cộng đồng địa phương. Nhân dân vùng Gừa Sông đã lập đền thờ ngay tại nơi ông an nghỉ để tưởng nhớ công lao to lớn của ông. 
 
Lễ Hội Vật Cầu Làng Gừa – Nét Đẹp Truyền Thống Độc Đáo 

Ý Nghĩa Lễ Hội 

Lễ hội vật cầu đình Gừa, còn được gọi là vồ cầu hoặc cướp cầu, là một sự kiện văn hóa đặc sắc diễn ra vào mùng 4 Tết Nguyên đán hàng năm. Theo truyền thuyết, ngày này gắn liền với thời điểm ông Trương Viết Nguyên lên đường tham gia dẹp loạn 12 sứ quân. Lễ hội không chỉ mang ý nghĩa tưởng nhớ công lao vị tướng tài ba mà còn là dịp cầu may, mong cho làng quê thịnh vượng, mùa màng bội thu. 
 
Nghi Thức Trang Nghiêm 
 

Buổi sáng, đội tế của làng thực hiện nghi lễ tại đình để dâng hương và cầu bình an. Sau đó, dân làng cùng nhau thụ hưởng lộc thánh. Buổi chiều, lễ hội bước vào phần trọng tâm với hội vật cầu, nơi trai tráng trong làng tập trung đông đủ để tham gia cướp cầu, một hoạt động vừa mang tính nghi thức, vừa thể hiện sức mạnh cùng sự nhanh nhẹn. 
 

Quả cầu bằng gỗ, kích thước tương đương quả bưởi, được các cụ cao niên trong làng rước ra hiên đình trong không khí trang trọng. Trọng tài, một người được tuyển chọn kỹ lưỡng về đạo đức lẫn kiến thức, đọc lớn lời hiệu triệu trước khi tung quả cầu xuống sân. Trai tráng lao về phía quả cầu, vừa tranh cướp, vừa chạy ba vòng quanh đình trong tiếng reo hò cổ vũ. Sau nghi thức, quả cầu được rửa sạch và đặt lại vị trí trang trọng. 
 
Hoạt Động Sôi Động Của Phần Hội 
 

Không dừng lại ở hội vật cầu, lễ hội còn tổ chức thi đấu võ vật trong sân đình. Các đô vật trong làng biểu diễn nhằm hầu thánh, cầu may cho năm mới. Những trò chơi dân gian như kéo co, đi cầu khỉ, bắt vịt cũng góp phần tạo không khí rộn ràng, gắn kết cộng đồng. 

Theo truyền thuyết, tục vồ cầu gắn liền với thời thơ ấu của ông Trương Viết Nguyên, khi ông cùng bạn bè thi nhau luyện tập sự nhanh nhẹn qua việc bắt bưởi nướng. Tục lệ này đã trở thành một biểu tượng cầu phúc, mong cho quê hương no ấm, yên bình. 
 
Lễ hội làng Gừa không chỉ tái hiện những giá trị lịch sử và tín ngưỡng mà còn giữ vững bản sắc truyền thống qua từng thế hệ. Với nghi thức độc đáo, không khí rộn ràng, sự tham gia nhiệt tình của cộng đồng, lễ hội đã trở thành biểu tượng cho sự đoàn kết và tinh thần văn hóa của người dân Hà Nam. Nếu bạn đang muốn trải nghiệm lễ hội làng Gừa và khám phá vẻ đẹp của vùng đất Hà Nam, đừng quên lựa chọn khách sạn Tiến Lộc Palace để có một kỳ nghỉ thoải mái, tiện nghi. Hãy đặt phòng ngay hôm nay để không bỏ lỡ cơ hội tham gia vào một trong những lễ hội độc đáo nhất của vùng đất này! 
ROOMS & RATES
Related Articles