Khám phá khu du lịch và văn hóa tâm linh Tam Chúc
Khu văn hóa tâm linh chùa Tam Chúc hiện đang thu hút sự chú ý là một trong những điểm đến hàng đầu cho những chuyến du lịch. Nơi này không chỉ nổi tiếng với vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và kiến trúc độc đáo mà còn được biết đến như một trung tâm tâm linh hàng đầu tại Việt Nam. Với quy mô lớn, chùa Tam Chúc kết hợp hài hòa giữa du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng và các dịch vụ tâm linh. Tương lai gần, Chùa Tam Chúc Hà Nam dự kiến sẽ trở thành một trong những điểm nối quan trọng của tuyến du lịch tâm linh lớn nhất Việt Nam, khi kết hợp với Chùa Hương ở Hà Nội và Chùa Bái Đính ở Ninh Bình.
Chùa Tam Chúc nằm bên cạnh Hồ Tam Chúc, chiếm diện tích 144 héc-ta trong tổng số 5.100 héc-ta của khu du lịch quốc gia Tam Chúc. Vị trí của chùa tại thị trấn Ba Sao, xã Khả Phong, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Chính vì nằm ở giao điểm của nhiều khu du lịch khác nhau như Chùa Hương, khu bảo tồn thiên nhiên Vân Long, khu du lịch sinh thái Tràng An, và Khu văn hóa tâm linh chùa Bái Đính,... nên chùa Tam Chúc đã thu hút sự quan tâm ngày càng nhiều du khách thập phương.
Chùa Tam Chúc đã tồn tại từ thời nhà Đinh khoảng 1.000 năm trước. Theo truyền thuyết, 7 ngôi sao sáng trên đỉnh 7 ngọn núi ở khu vực Tam Chúc được coi là biểu tượng của 7 tiên nữ giáng trần dạo chơi. Vẻ đẹp thơ mộng của khu vực này với cảnh sắc hòa quyện giữa núi non và hồ nước đã khiến các tiên nữ mê mẩn và không muốn rời đi. Nhằm mời gọi họ về, nhà trời đã cử binh lính mang theo chuông để kêu gọi các tiên nữ. Mặc dù đã thử gọi 6 lần nhưng không thành công, do đó 6 hòn đảo trên hồ được xem là biểu tượng của 6 quả chuông mà nhà trời để lại, hay còn được gọi là Lục Nhạc, và 7 ngọn núi kia được gọi là Thất Tinh. Do đó, Chùa Tam Chúc được thiên nhiên ưu ái đặt ở vị trí tựa lưng vào dãy núi Thất Tinh, hướng mắt về hồ Tam Chúc và được hồ Tam Chúc ôm trọn, từ đó nảy sinh câu chuyện "Tiền Lục Nhạc – Hậu Thất Tinh".
Chùa Tam Chúc không chỉ là nơi thờ phượng các vị thần như các đền chùa khác, mà còn là điểm tụ họp của nhiều vị thần quan trọng nhất trong Phật giáo Việt Nam. Trong số đó có Phật A Di Đà, Phật Thích Ca Mâu Ni, Phật Quan Âm, cùng với các vị quốc sư đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của Phật giáo Việt Nam như Sư tổ Đạt Ma, Thiền sư Khuông Việt, Thiền sư Đỗ Pháp Thuận, Hòa thượng Thích Thanh Tứ và Thiền sư Nguyễn Minh Không.
Với vị trí thiên nhiên đặc biệt, chùa Tam Chúc đã được ban tặng một món quà quý giá về phong cảnh. Chính vì thế, chùa này đã đáp lại bằng việc xây dựng những kiến trúc độc đáo và đặc sắc, tạo ra vẻ đẹp hoàn hảo. Chùa Tam Chúc bao gồm nhiều công trình, trong đó: Chùa Ngọc là điểm nhấn đẹp như một bức tranh thủy mặc, nơi bạn có thể chiêm ngưỡng vẻ đẹp của núi non Tam Chúc cùng với các tượng Phật A Di Đà và Quan Âm được chế tác từ ngọc quý. Điện Tam Thế lưu giữ những báu vật quý giá như cây bồ đề 2125 năm tuổi và ba pho tượng Tam Thế đại diện cho quá khứ, hiện tại và tương lai. Các bức tượng và các tường được thiết kế cẩn thận, mang đậm triết lý Phật giáo. Điện Pháp Chủ với tượng Phật Thích Ca Mâu Ni và bức phù điêu thể hiện cuộc đời của Đức Phật. Điện Quan m nơi thờ Quan m Bồ Tát, nơi truyền đạt tấm lòng từ bi và lòng nhân ái của vị Bồ Tát. Vườn Cột Kinh với 32 cột kinh Phật. Cổng Tam Quan bên ngoài và bên trong, phục vụ cho việc di chuyển của khách du lịch. Trung tâm Hội nghị quốc tế hay còn gọi là Nhà khách Thủy Đình. Đình Tam Chúc nơi thờ hoàng hậu Đinh Dương Thị Nguyệt, vua Đinh Tiên Hoàng và thần Bạch Mã.
Lễ hội tại Chùa Tam Chúc luôn thu hút đông đảo du khách đến tham dự. Mỗi năm, ngày 12 tháng Giêng được chọn là dịp diễn ra lễ khai hội tại đây. Ngoài ra, trong các ngày lễ Tết và các ngày lễ quan trọng của Phật Giáo, lượng du khách và Phật tử đến thăm chùa cũng tăng đáng kể. Một trong những nghi thức quan trọng nhất của lễ hội là việc rước nước từ hồ Tam Chúc lên bàn thờ chính của Chùa Ngọc Tam Chúc. Nước được lấy từ độ sâu nhất của hồ, nơi được coi là nguồn nước trong lành và tinh khiết nhất. Lễ hội còn có nhiều nghi thức khác như múa rồng trên sông và cầu nguyện cho sự bình an và thịnh vượng. Du khách tham gia vào lễ hội có thể tham gia vào nhiều hoạt động khác nhau như trò chơi dân gian, thưởng thức biểu diễn nghệ thuật, và khám phá các gian hàng truyền thống để trải nghiệm văn hóa địa phương.
Trải qua hành trình khám phá khu du lịch và văn hóa tâm linh Tam Chúc, chúng ta không chỉ được tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ của núi non và hồ nước, mà còn được chạm vào những giá trị tâm linh sâu sắc của vùng đất này. Từ những ngôi chùa linh thiêng đậm chất tâm linh, như Chùa Ngọc hay Điện Tam Thế, đến những truyền thống lễ hội sôi động, như lễ khai hội hàng năm, mỗi khía cạnh của Tam Chúc đều tỏa sáng với nét đẹp riêng biệt. Sự kết hợp giữa kiến trúc truyền thống và tự nhiên hoang sơ tạo nên một bức tranh tâm linh tuyệt vời, là nơi mà con người có thể tìm thấy bình an và sự kết nối với vũ trụ. Qua những nghi lễ, nghi thức và truyền thống tôn giáo, Tam Chúc không chỉ là một điểm đến du lịch mà còn là một trung tâm tâm linh quan trọng, nơi mà tâm hồn được thanh tịnh và lòng biết ơn trỗi dậy. Hãy để chính mình lạc vào không gian yên bình của chùa, lắng nghe tiếng chuông reo vang giữa không gian hư không, và cảm nhận rằng, trong cuộc sống hối hả này, vẫn có những nơi giữ lại được hòa bình và sự tĩnh lặng.